Braki w zleceniu produkcyjnym i ich obsługa w systemie Produkcja.NET
Brak to element, który na skutek niewłaściwego postępowania lub posiadanych wad nie spełnia wymagań i norm produkcyjnych dla zlecenia.
Czym są braki w procesie produkcyjnym
Braki powstają najczęściej wtedy, gdy przy okazji wykonywania dla poszczególnych operacji technologicznych, dochodzi do uszkodzenia, bądź też zniszczenia obrabianych elementów.
W przypadku wystąpienia takiego zdarzenia konieczna jest określona reakcja pozwalająca finalnie rozliczyć zlecenie produkcyjne. Ważne także jest, żeby braki identyfikować i raportować najszybciej jak to możliwe (na przykład z poziomu Kiosku Warsztatowego), ponieważ zostały już w nie zaangażowane materiały, robocizna oraz koszty maszynowe, które powinny być zaksięgowanie do zlecenia kosztów braków. Oczywiście idealnym przypadkiem jest stwierdzenie braku w momencie jego powstania, ale ze względu na proces technologiczny nie zawsze jest to możliwe.
Braki naprawialne i nienaprawialne
Gdy już brak zostanie zidentyfikowany i wiemy po jakiej operacji to nastąpiło, można przystąpić do wyceny i określenia dalszej ścieżki postępowania
Program Produkcja.NET rozróżnia dwa rodzaje braków, dla których rejestracji funkcjonuje wspólny formularz umożliwiający specyfikację braku:

Braki nienaprawialne - takie, dla których nie istnieje żaden sposób uzdatnienia części do wykorzystania.
W zależności od tego, czy braki będą odtwarzane, czy nie będą odtwarzane, program albo przygotuje struktury na stworzenie dokumentacji wytwórczej na odtworzenie braku, albo kalkulację braku względem dotychczasowego zaangażowania materiałów, robocizny i kosztów maszynowych.
W obydwu powyższych przypadkach kalkulacja braku jest wyliczana w odmienny sposób. Dla odtwarzanych braków nienaprawialnych kosztem jest koszt ich odtworzenia do takiej postaci, jaką miałyby w momencie stwierdzenia braku, gdyby brak nie powstał. Dla nieodtwarzanych braków nienaprawialnych koszt braku jest kosztem wykonania do momentu stwierdzenia barku;
Braki naprawialne – takie, dla których po odpowiednich zabiegach technologicznych jest możliwe pełne uzdatnienie części.
Braki mogą być naprawiane z użyciem dodatkowych materiałów lub bez konieczności ich angażowania. Adekwatnie do określonego kierunku działania program Produkcja.NET przygotuje struktury do stworzenia dokumentacji na naprawę braku uwzględniające możliwość definiowania materiałów lub bez niej.
W przypadku braków naprawialnych kosztem braku jest koszt jego naprawy na podstawie dokumentacji wytwórczej naprawy braku. Koszty braków są wyliczane jako koszty normatywne wynikające z dokumentacji.
Brakowanie części złożonych
Brakiem może być część złożona, w której nie wszystkie elementy podlegają wymianie lub naprawie, dlatego Produkcja.NET uwzględnia drzewo struktury braku. W drzewie składników należy wskazać te, na których będą dokonywane zmiany. Elementy wskazane zostaną przepisane na listę części do brakowania wraz z ilością, stworzona zostanie także dokumentacja wytwórcza na naprawę lub odtworzenie, bądź też składniki, których koszt wytworzenia stanowił będzie koszt braku.
Tworzenie i edycja dokumentacji braku w Produkcja.NET
W zależności od kwalifikacji braków Produkcja.NET udostępnia do edycji Kartę Technologiczną na naprawę lub odtworzenie braków, Kalkulację braku i Karty materiałowe.
Karty technologiczne

Karty materiałowe
Jeśli odtworzenie lub naprawa braku wymaga użycia dodatkowych materiałów system umożliwia uzupełnienie karty materiałowej. Uwzględnia ona listę części do brakowania oraz tabelę informacyjną z rejestrem materiałów dla wskazanej części. Tabela zawiera kolumnę „Jest”, w której podano aktualne stany surowca w magazynach bez uwzględniania rezerwacji.
Jest to jedyne miejsce w programie Produkcja.NET, w którym stany magazynowe nie uwzględniają rezerwacji. Przyjmuje się, że aby odtworzenie lub naprawa braku miało uzasadnienie, należy tego dokonać w możliwie najkrótszym czasie. W takim wypadku czekanie na dostawy materiału, które miałyby zaspokoić wszystkie zamówienia i rezerwacje, a dopiero na końcu potrzeby odtworzenia braku, byłoby działaniem wręcz odwrotnym. Wskazane byłoby zawieszenie obecnych rezerwacji, tak, aby potrzeby materiałowe na naprawę lub odtworzenie braku mogły zostać zaspokojone w pierwszej kolejności, a po skutecznym poborze, czasowo zdjęte rezerwacje i zamówienia należałoby przywrócić. Pominięcie istniejących rezerwacji pozwala na uproszczenie tego procesu.
Kalkulacja braku
Ostatnim elementem obsługi dokumentacji braku jest wykonanie kalkulacji braku. Powoduje to wygenerowanie kalkulacji braku w ujęciu list części, dla każdej z nich uwzględniającą wyliczenia kosztów materiałowych oraz robocizny i kosztów maszynowych.
Formularz „Karta braków” prezentujący kalkulacje dla karty braków został utworzony w modelu standardowej kalkulacji doliczeniowej. Zawiera opis karty braków (czego dotyczy, przyczyna, winny oraz przedmiot braku) listę wartości stałych, w oparciu, o które dokonano wyliczeń (definiowane w obszarze Administracji) oraz kalkulację doliczeniową z wartością braku przeliczoną na jednostkę.

W podobny sposób prezentowane są kalkulacje dla składników braku. Dla wskazanej części z listy składników braku pokazana jest jej kalkulacja doliczeniowa oraz składniki materiałowe i technologia naprawy lub odtworzenia.
Produkcja.NET - dokumentacja