Kooperacja - jak uwzględnić współpracę między przedsiębiorstwami w systemie zarządzania produkcją
Kooperacja umożliwia firmom osiąganie zamierzonych celów, które byłyby niemożliwe bądź trudne do zrealizowania ze względu na ograniczenia czasowe bądź techniczne.
Co to jest kooperacja produkcyjna?
Kooperacja, w ścisłym słowa znaczeniu, to bezpośrednia współpraca wyspecjalizowanych przedsiębiorstw i zakładów, między którymi występują przepływy elementów kooperacyjnych i świadczenie usług, wykonywane na specjalne zamówienie odbiorcy (w ramach umowy kooperacyjnej) z przeznaczeniem do określonego wyrobu gotowego.
Przykładem takiej współpracy między przedsiębiorstwami może być usługa cynkowania elektrochemicznego. Ponieważ wymaga specjalistycznego szkolenia pracowników i wyposażenia, a także magazynów i hal produkcyjnych, spełniających sprecyzowane wymagania związane z przetwarzaniem środków trujących, niewiele firm decyduje się na budowę własnych cynkowni.
Z punktu widzenia opłacalności produkcji podejmowanie działań w kooperacji między przedsiębiorstwami bywa dużo efektywniejsze niż własna inwestycja.
Uwzględnianie współpracy między przedsiębiorstwami w procesie produkcyjnym
W systemie Produkcja.NET operacja wykonywana w kooperacji między przedsiębiorstwami jest traktowana całościowo, jak operacja w procesie technologicznym, przy czym nie ma ona sprecyzowanych czasów ani przypisanego stanowiska w firmie.
Czas tej operacji wynika bezpośrednio z umowy kooperacji i uwzględniany jest jedynie w planie pracy. Dzieje się tak, ponieważ nie mamy żadnego wpływu na przebieg operacji u partnera. Dla nas ważne jest zgodne z umową wykonanie usługi będącej częścią naszego procesu.
W ramach kooperacji do kooperanta możemy wysłać zarówno detale do obróbki, składniki detali, jak i materiały do ich wykonania.
Przeanalizujmy, jak wygląda proces dla naszej przykładowej usługi cynkowania:
Uruchomienie zlecenia produkcyjnego
Uruchomione zostaje zlecenie produkcyjne zawierające operację kooperacji.
Dokument PW
Powstaje dokument PW kierujący elementy podlegające kooperacji na dedykowany magazyn.
Dokument WZ
Tworzony jest dokument WZ ze wskazaniem konkretnego kooperanta. System automatycznie wyświetla detale które mają umowy na daną kooperację z danym partnerem.
Wydanie do kooperacji
Operator zaznacza które detale (lub ich składniki) i w jakiej ilości w tym momencie wydaje do kooperacji.
Dokument PZ
W trakcie odbioru od kooperanta operator tworzy dokument PZ ściśle odzwierciedlający ilość i typ odbieranych elementów.
Dokument RW
Powstaje dokument RW na odebrane elementy potrzebne w kolejnych operacjach tego procesu produkcyjnego, które, nota bene, mogą być dalej wykonywane w kooperacji z innym partnerem.
Tego typu operacje powinny być przeprowadzane na poziomie hali produkcyjnej, gdzie na bieżąco jest weryfikowane, ile i jakiej jakości zasobów kooperacji wyjechało bądź wróciło ze zlecenia.
Niejednokrotnie zdarzają się sytuacje, gdy w ramach jednego transportu i wspólnej faktury przewozowej - wystawianej na przykład okresowo, z kooperacji produkcyjnej wracają elementy wykonane w ramach wielu różnych zleceń. Zdarza się również, że są one niekompletne, zawierają braki lub są zrealizowane częściowo, dlatego tak ważne jest, żeby zarówno wydania jak i przyjęcia były weryfikowane ze stanem faktycznym, a nie automatycznie na podstawie dokumentów.
Odzwierciedlanie kosztów kooperacji w rozliczaniu kosztów produkcji
Wyżej wspomniałem, że operacja kooperacji nie ma przypisanego stanowiska w firmie, a co za tym idzie często nie jest powiązane z żadnym MPK. Takie miejsce powstawania kosztów można zarejestrować, jeśli tego wymaga przyjęty schemat księgowania.
Niestety kooperacja firm to jest proces, który słabo poddaje się obrotowi dokumentów. Wysyłając towar do kooperanta nie sprzedajemy go, a jedynie powierzamy do obróbki, co wymaga odpowiedniego księgowania.
Dobrą praktyką jest utworzenie wspomnianego wcześniej magazynu dedykowanego kooperacjom, na który trafiają zasoby kooperacji dokumentem PW o wartości zerowej. Z niego wystawiane jest WZ o wartości zerowej, ponieważ jedynie powierzamy materiał, a przyjmujemy PZ od kooperanta z wartością wykonanej usługi. Jest to podyktowane koniecznością wykonania synchronizacji kooperacji z systemem ERP.
Z jednej strony faktycznie przyjmujemy zasoby na magazyn po wartości powiększonej o koszty tej obróbki, a z drugiej strony mamy samą fakturę zakupu na usługę od kooperanta. Stosuje się tutaj konta techniczne do rozliczania takiej kooperacji.
W naszej historii wdrożeń trafialiśmy na przypadki, gdy kooperacja przedsiębiorstw była organizowana na zasadzie sprzedaży detali do partnera i odkupywanie ich po cenie powiększonej o usługę, ale takie działania zawsze budziły wątpliwości kontrolerów podatkowych.
Skorzystaj z pomocy ekspertów
Produkcja.NET została stworzona, aby wspomóc przedsiębiorstwa produkcyjne w optymalizacji procesów, więc jeśli zarządzanie kooperacjami w Twojej firmie potrzebuje lepszej organizacji - zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami.